Επισκληρίδιος στον φυσιολογικό τοκετό- Πότε και γιατί;

Η επισκληρίδιος γίνεται με τη βοήθεια αναισθησιολόγου και ειδικού αποστειρωμένου εξοπλισμού ατομικής χρήσης.

Κατά τη διάρκεια του τοκετού σας και εφόσον το επιθυμείτε, ή προκύψει ανάγκη μπορείτε να επιλέξετε να κάνετε επισκληρίδιο με τη βοήθεια του αναισθησιολόγου εντός μιας ειδικά εξοπλισμένης μαιευτικής κλινικής. Ο αναισθησιολόγος θα σας ζητήσει να καθίσετε σε μια συγκεκριμένη θέση, τη λεγόμενη εμβρυϊκή στάση. Κουλουριάζοντας το σώμα σας είτε καθιστή είτε ξαπλωμένη στο αριστερό σας πλάι.

Πριν την έναρξη της διαδικασίας η μαία σας θα σας τοποθετήσει ορό  για επαρκή ενυδάτωση πριν και μετά την διενέργεια της επισκληριδίου.

Ο αναισθησιολόγος καθαρίζει την πλάτη σας και σας τοποθετεί σε κατάλληλη στάση έτσι ώστε να είναι δυνατή η ψηλάφηση των μεσοσπονδύλιων διαστημάτων στην περιοχή της μέσης σας, από όπου και θα εισαχθεί ο επισκληρίδιος καθετήρας.

Αρχικά σας δίνετε στην περιοχή τοπική αναισθησία σε ενέσιμη μορφή για να μουδιάσει το δέρμα και να είναι λιγότερη η αίσθηση του τσιμπήματος της βελόνης.

Στην συνέχεια ο αναισθησιολόγος στοχεύει την περιοχή εισαγωγής και εφαρμόζει πίεση σταθερά στη βελόνη μέχρι τον επισκληρίδιο χώρο. Η τοποθέτηση του επισκληρίδιου καθετήρα, που μοιάζει με λεπτή κλωστή, μπορεί να γίνει μέσω αυτής της βελόνης. Η πρώτη δοκιμαστική δόση δίνεται στο σώμα για τον έλεγχο της αντίδρασης και της σωστής τοποθέτησης ή διοχέτευσης του φαρμάκου.

Η πίεση και οι σφίξεις σας ελέγχονται τακτικά και το ίδιο συμβαίνει και με την καρδιά του μωρού σας.

Ο καθετήρας της επισκληριδιου κολλάει με ειδικά πλαστέρ στην πλάτη σας και μένει σταθερά τοποθετημένος για την ανάγκη χορήγησης επαναληπτικών δόσεων.

Μετά το τέλος της διαδικασίας αυτής θα σας ζητηθεί να επανέλθετε σε ανάσκελη θέση. Και να διατηρήσετε τα πόδια σας σε ευθεία για 5-7 λεπτά από την ώρα χορήγησης της κανονικής δόσης επισκληριδιου. Τα φάρμακα που χορηγούνται μέσω του καθετήρα είναι οπιοειδή-ναρκωτικά αναλγητικά(για γρηγορότερη δράση και μείωση του ρίγους) και τοπικά αναισθητικά για μεγαλύτερη διάρκεια.

Η κάθε δόση χρειάζεται από 3 έως και 10 λεπτά να δράσει ικανοποιητικά στο σώμα ανάλογα με το φάρμακο και το διάλυμα που σας χορηγείται.

Εδώ μπορείτε να βρείτε σχετικό βίντεο για την χορήγηση της επισκληριδίου σε ένα φυσιολογικό τοκετό.

Η επισκληρίδιος αποβαίνει αποτελεσματική στο 90% των γυναικών που την χρησιμοποίησαν. Με την επισκληρίδιο μπορούμε να ελέγξχουμε μερικώς ή συνολικά τον πόνο και να βοηθήσουμε όταν υπάρχει ανάγκη.

Οι λιγότερο ευχαριστημένοι χρήστες της επισκληριδίου φαίνεται…

• να έλαβαν πολύ νωρίς την επισκληρίδιο στον τοκετό, οπότε και αυτό δυσκόλεψε συνολικά τον τοκετό τους
• να ήταν κυρίως το πρώτο τους μωρό και αυτό να είχε πολύ μεγάλο βάρος, οπότε και χρειάστηκαν μεγαλύτερες δόσεις

Κατά κοινή ομολογία η επισκληρίδιος είναι αποτελεσματική και οι πιθανότητες να μην πιάσει πολύ λίγες. Σε οποιαδήποτε περίπτωση απουσίας ανακούφισης από την επισκληρίδιο μπορούμε να διορθώσουμε τη θέση του καθετήρα. ‘Η και να τον επανατοποθετήσουμε με επιπλέον χρήση αναλγητικών φαρμάκων.

Η επισκληρίδιος μπορεί να είναι μια πολύ ασφαλής μέθοδος αναλγησίας και στον τοκετό που ωστόσο εμπεριέχει ως φάρμακο και κάποιες παρενέργειες ή επιπλοκές από την χρήση της.

Οι συχνότερες όλων είναι:

• Το ρίγος. Προέρχεται κυρίως από τη χρήση τοπικών αναισθητικών μεσώ του επισκληρίδιου χώρου και κυμαίνεται από ελαφρύ έως έντονο. Για την αποφυγή ή περιορισμό του χορηγείται κυρίως στη δόση έναρξης fentanyl.
• H φαγούρα. Με παρόμοια αιτιολογία με το ρίγος η φαγούρα μπορεί να παρουσιαστεί στο 1.3-26% των επιτοκων,σε διάφορα μέρη του σώματος έντονα ή όχι και στην περίπτωση ανάγκης αντιμετωπίζεται με αντιισταμινική ενδοφλέβια, κυρίως, αγωγή.
• Η πτώση της δικής σας αρτηριακής πίεσης. Συμβαίνει στο 28-31% των περιπτώσεων χρήσης επισκληριδίου στον τοκετό και μπορεί να προκαλέσει έντονη ζάλη σε εσάς με παράλληλη παροδική , συνήθως, πτώση των καρδιακών παλμών του μωρού σας. Η δράση του τοπικού αναισθητικό στο σώμα μπορεί να προκαλέσει αγγειοδιαστολή και κατ´επέκταση πτώση της πίεσης με επερχόμενη αισθητή ζάλη. Για την αντιμετώπιση της όταν και όπου χρειάζεται δίνεται επινεφρίνη ή εφεδρίνη σε ενέσιμη μορφή ή φενυλεφρίνη.
• Πόνος στην μέση μετά την τοποθέτηση. Μέχρι τη σημερινή εποχή παρ´ότι συχνό φαινόμενο δεν έχει πλήρως ταυτοποιηθεί το ποσοστό των γυναικών που μπορεί να έχουν την εμπειρία ενοχλημάτων στην μέση μετά τον τοκετό αποκλειστικά και μόνο από την επισκληρίδιο.

Λιγότερο συχνές

• Ο κίνδυνος μεγαλύτερης από την αναμενόμενη δράση του φαρμάκου και επιρροής αυτού στον αναπνευστικό ρυθμό, την πτώση της πίεσης κ.λ.π εμφανίζεται εξαιρετικά σπάνια και αφορά το 0.07% του πληθυσμού των επιτοκων που θα λάβουν επισκληρίδιο. Ειναι ωστόσο και ένας απο τους κύριους λόγους που η επισκληρίδιος μπορεί να γίνει με ασφάλεια μόνο εντός νοσοκομειακού περιβάλλοντος με απαραίτητο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, ειδικής εκπαίδευσης ,και κατάλληλο εξοπλισμό.
• Η επισκληρίδιος φαίνεται να ανεβάζει κατά 7 φορές περισσότερο τον κίνδυνο ανεπιτυχούς διούρησης μετά τον τοκετό.Δημιουργεί  αντίστοιχες επιπλοκές στην αίσθηση του πόνου, την φυσιολογική ή όχι απώλεια αίματος, και την ακράτεια που μπορεί να προκληθεί αργότερα εξαιτίας αυτής της κακής κυκλοφορίας. Για την εξάλειψη αυτού του κινδύνου είναι απαραίτητη η τοποθέτηση καθετήρα στην κύστη σας αμέσως μετά την χορήγηση της επισκληριδίου και η παραμονή του εκεί μέχρι και το χρονικό διάστημα των 2-4 ωρών από τη γέννηση του μωρού σας ή την τελευταία δόση.
• Σε περίπου 1% των γυναικών που θα χρησιμοποιήσουν επισκληρίδιο, θα εμφανιστεί μετά τον τοκετό ή και αμέσως έντονος πονοκέφαλος, λόγω τρώσης της μήνιγγας και απώλειας εγκεφαλωνωτιαίου υγρού. Η μείωση του όγκου του εγκεφαλωνωτιαίου υγρού πιέζει νεύρα της περιοχής που δίνουν το μήνυμα του πόνου. Η χρήση καφεΐνης είναι συνήθως η καταλληλότερη θεραπεία στις περιπτώσεις έντονων ενοχλήσεων. Ο αναισθησιολόγος σας θα σας έχει ήδη προειδοποιήσει για αυτό μετά το τέλος της επισκληριδίου.

Η επισκληρίδιος όπως και κάθε ιατρική πράξη ή φάρμακο έχει και αντενδείξεις. Συνοπτικά επισκληρίδιος δεν είναι ασφαλές να γίνεται:

• σε επίτοκες με επιμένουσα υπόταση,
• στην περίπτωση διαταραχών της πηκτικότητας του αίματος
• στην περίπτωση που έχετε λάβει δόση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους 12 ώρες πριν την ανάγκη λήψης επισκληριδίου. Συμβουλεύεστε να διακόπτεται την δόση της ηπαρίνης  με την έναρξη των πρώτων σημαδιών έναρξης τοκετού.
• στην περίπτωση που εμφανίζετε ενεργή λοίμωξη με πυρετό,
• στην περίπτωση που εμφανίσετε κάποια δερματοπάθεια ή εξάνθημα στην περιοχή της μέσης,
• στην περίπτωση αιμορραγίας και στην περίπτωση που η ανατομία της μέσης σας δεν καθιστά δυνατή την τοποθέτηση του καθετήρα.

 Η κατάλληλη στιγμή είναι και θα είναι η στιγμή που η ίδια η επίτοκος αναζητά αναλγησία. Ωστόσο δεν είναι ίδια για όλες τις γυναίκες.  Ούτε και αναγκαία για κάθε επίτοκο σε συγκεκριμένο,νωρίτερο ή  αργότερο στάδιο στον τοκετό.

Σε γενικές γραμμές φαίνεται πως η το δυνατόν καλύτερη χρήση της στον τοκετό έχει να κάνει περισσότερο με τις δόσεις των φαρμάκων που δίνονται, την εξέλιξη του τοκετού και τις προϋποθέσεις αυτού. Πολύ λιγότερο με τον χρόνο που δίνεται η επισκληρίδιος.

Η επισκληρίδιος πρέπει να δίνεται σύμφωνα με τις δικές απαιτήσεις σε ανακούφιση και το στάδιο τοκετού που βρίσκεστε. Ωστόσο η χορήγηση λιγότερο πυκνών δόσεων τοπικού αναισθητικού φαίνεται να παρουσιάζει κάποιο πλεονέκτημα. Πλεονέκτημα σχετικά με την πορεία του τοκετού και την επιτυχία της εξώθησης. Η δυνατότητα της κίνησης σε αυτή την περίπτωση μπορεί να επηρεαστεί λιγότερο. ‘Ετσι η πρόοδος του τοκετού να επιτευχθεί κανονικά χωρίς καθυστερήσεις. Ταυτόσημη της μειωμένης δόσης  είναι και η μεγαλύτερη αίσθηση του σώματος και των σημείων πίεσης από το μωρό σας κυρίως στην διάρκεια της εξώθησης. Έτσι η επισκληρίδιος χαμηλότερων δόσεων φαίνεται να δίνει προβάδισμα στην αποτελεσματικότητα των προσπαθειών εξώθησης από την επίτοκο.