Τα μωρά διαφέρουν πολύ στο χαρακτήρα και την περιοδικότητα του ύπνου τους από ότι ενός ενήλικας.Aυτό προκύπτει από τις διαφορετικές ανά ηλικία ανάγκες.
Τα στάδια του ύπνου στον ενήλικα.
Αρχικά ο ύπνος χωρίζεται σε 2 στάδια:
- το στάδιο REM, όπου ονειρευόμαστε και επεξεργαζόμαστε πληροφορίες.
- το στάδιο του βαθύ ύπνου όπου το σώμα και το μυαλό μας ξεκουράζονται.
Ο ενήλικας περνά το 75% του χρόνου του ύπνου του, σε βαθύ ύπνο.Πολύ μικρότερο μέρος, μόλις το 25% βιώνει στο στάδιο REM.Η εναλλαγή από το ένα στάδιο στο άλλο διαρκεί συνήθως 90 λεπτά. Με την πάροδο των ωρών ύπνου στον ενήλικα, το στάδιο REM υπάρχει για περισσότερη ώρα στην διάρκεια ενός κύκλου 90 λεπτών. Για το λόγο αυτό οι ενήλικες ονειρεύονται περισσότερο τις πρωινές ώρες.
Τα στάδια του ύπνου στο μωρό.
Στο νεογέννητο και το βρέφος τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά και αυτό εξηγεί τόσο τη συχνότητα των ύπνων τους όσο και τη διαρκή ανησυχία τους να μένουν μόνα.
Ένα μωρό ξεκινά τον ύπνο του από το στάδιο REM και ο βαθύς ύπνος ακολουθεί. Οι χρόνοι διάρκειας του κάθε σταδίου είναι μοιρασμένοι στο μισό. Η διάρκεια του κάθε κύκλου ύπνου του μωρού σας είναι 60 λεπτά.
Επομένως ένα μωρό ακόμη ”λαγοκοιμάται” για τα πρώτα 25-30 λεπτά.Το ίδιο βέβαια,θα δείχνει πως κοιμάται ενώ ακόμη μπορεί να ονειρεύεται. Μπορεί να επεξεργάζεται πληροφορίες και ερεθίσματα που προσλαμβάνει μέσα στην ημέρα. Το στάδιο REM είναι επίσης το στάδιο που το μωρό σας αναπτύσσει πολύ τον εγκέφαλό του. Δημιουργεί διαρκώς καινούργιες απολήξεις.
Ύπνος μωρού και θηλασμός.
Τα περισσότερα μωρά που θηλάζουν, με το τέλος ενός κύκλου ύπνου ξυπνούν. Δείχνουν σημάδια πείνας και η μαμά τους τα θηλάζει για να αποκοιμηθούν πάλι. Αυτή είναι μια φυσιολογική διαδικασία προβλεπόμενη από την ανθρώπινη φύση. Στο τέλος ενός κύκλου ύπνου,κάποιες φορές η μητέρα δεν ανταποκρίνεται προσφέροντας το στήθος της. Δοκιμάζει υποκατάστατους τρόπους να επαναφέρει το μωρό της στον ύπνο (απλή αγκαλιά, κούνημα, πιπίλα, φάσκιωμα κα). Με αυτόν τον τρόπο είναι πιθανό σε κάποιο στάδιο το μωρό να τα καταφέρει και να αποκοιμηθεί.
Το μωρό όμως, βρίσκεται σε κίνδυνο να χάσει γεύματα από το στήθος.Και αυτό δυστυχώς μπορεί να συνεπάγεται με την επιτυχία ή όχι του θηλασμού ή την πρόσληψη βάρους του. Απαραίτητο κομμάτι,επίσης, είναι η κατάλληλη και έγκαιρη απόκριση των γονιών του μωρού, στις εκάστοτε ανάγκες του. Η μη απόκριση (όπως η εφαρμογή του ελεγχόμενου κλάματος σε βρέφη ώστε να «κοιμούνται όλη νύχτα») βρίσκεται προς την αντίθετη κατεύθυνση.Χρειάζεται προσοχή στη μεταχείριση του βρέφους ειδικά τους πρώτους μήνες ζωής του. Η υγιή ψυχοκινητική ανάπτυξη του μωρού,κρίνεται στις λεπτομέρειες.
Ύπνος μωρού και αντιμετώπιση από τον ενήλικα.
Πολλοί νέοι γονείς ξαφνιάζονται με τον ύπνο των μωρών τους:
- «Το μωρό μου δεν κοιμάται»
- «Kουνιέται συνέχεια και είναι ανήσυχο στον ύπνο του»
- «Kλαίει και κάνει φωνές στον ύπνο του»
- «Kοιμάται μόνο στην αγκαλιά μου και μόλις πάω να το αφήσω ξυπνάει»
- «Kοιμάται μόνο στο στήθος μου».
Όλες αυτές οι εκπλήξεις θα ήταν λιγότερες και λιγότερο δυσάρεστες αν οι νέοι γονείς ήταν πιο κατάλληλα προετοιμασμένοι.Αν γνώριζαν, με ευθύνη των επαγγελματιών υγείας, την φυσιολογική κατάσταση των βρεφών θα αντιδρούσαν πιο ομαλά. Οι δύσκολοι πρώτοι μήνες με το μωρό γίνονται πιο εύκολοι όταν ξέρεις τι να περιμένεις.
Όταν έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες βασισμένες στην φυσιολογία του μωρού όλα προχωρούν πιο αποφασιστικά. Οι πολιτισμικές επιβολές και αντιλήψεις του παρελθόντος για τις μη ρεαλιστικές αντιδράσεις του μωρού,δεν ισχύουν.Βρίσκονται μάλιστα, πολύ μακριά από την σύγχρονη επιστήμη.
Τί είναι η προκαταβολική καθοδήγηση (anticipatory guidance);
Η προκαταβολική καθοδήγηση (anticipatory guidance)για το τι είναι φυσιολογικό στον ύπνο των βρεφών είναι κρίσιμης σημασίας για το αίσθημα ευεξίας των νέων γονιών. Απέναντι λοιπόνσε ένα βρέφος που ξυπνάει κάθε 2 ώρες τη νύχτα παρατηρούνται διάφορες αντιδράσεις. Για το τάισμα στο στήθος δύο μητέρες βιώνουν την κατάσταση εντελώς διαφορετικά.
Η μία θεωρεί ότι είναι κάτι παθολογικό,απελπίζεται και προσπαθεί μάταια να το κοιμίσει με πιπίλα.Σε κάποιες περιπτώσεις το μεταφέρει σε άλλο δωμάτιο γιατί θεωρεί ότι αυτό θα βοηθήσει. Η δεύτερη μητέρα αναφέρει ότι ξεκουράζεται μια χαρά. Θεωρεί φυσιολογικό και παροδικό το να ξυπνά συχνά.Λαμβάνει όλα τα κατάλληλα ρεαλιστικά μέτρα για να κάνει την ζωή της πιο προσαρμόσιμη σε αυτήν την κατάσταση:
- ύπνο στο ίδιο δωμάτιο.
- ξαπλωτό θηλασμό.
- ευκαιριακοί ύπνοι της μητέρας κατά την διάρκεια της ημέρας.
- όχι ξόδεμα ενέργειας σε μάταιες και επίπονες προσπάθειες υποκατάστατων.
